fbpx
Navigation Menu+

Συνέντευξη της Μαρίνας στο «Διάστιχο»

Posted on Ιούλ 28, 2020

Τι σας ώθησε να γράψετε παιδικά βιβλία;

Από παιδί αγαπούσα τα παιδικά βιβλία και έχω μέχρι σήμερα μια μεγάλη συλλογή, που μεγαλώνει συνεχώς. Μετά τις σπουδές μου, δούλεψα 15 χρόνια στη διαφήμιση και εκπαιδεύτηκα στο να γράφω μικρές ιστορίες με νόημα και ουσία. Τα παιδικά βιβλία ήταν πάντα ένα μεγάλο μου όνειρο, που όμως είχα βάλει στο συρτάρι, όπως συχνά βάζουμε τα όνειρά μας μεγαλώνοντας. Όταν γεννήθηκε η κόρη μας, η οποία ήταν μεγάλη πηγή έμπνευσης και καταλύτης μεγάλων αλλαγών, αποφάσισα να κάνω το όνειρό μου καθημερινότητα.

Πέρα από τον παιγνιώδη τρόπο, ποιες είναι οι βασικές αρετές για να γράψει κανείς ένα «καλό» παραμύθι; Η εικονογράφηση θεωρείτε πως είναι το Α και το Ω για την ανάδειξη ενός παιδικού αναγνώσματος;

Θεωρώ ότι είναι λίγο σχετικό τι κάνει ένα «καλό» παιδικό βιβλίο. Υπάρχουν διαφορετικών ειδών βιβλία, με διαφορετικό σκοπό και τρόπο προσέγγισης. Κατά τη γνώμη μου δεν υπάρχει συνταγή και αυτή είναι η ομορφιά της δημιουργίας. Είναι πιο εύκολο να ορίσεις τι κάνει ένα βιβλίο «κακό» από το τι κάνει ένα βιβλίο «καλό». Προσωπικά θα ήθελα τα βιβλία μου να ανοίγουν το μυαλό των παιδιών, να ανακαλύπτουν μέσα από αυτά κόσμους, ιδέες και συναισθήματα. Θα ήθελα να είναι λόγος τα παιδιά να αγαπήσουν τα βιβλία. Η εικονογράφηση παίζει τεράστιο ρόλο στις ηλικίες των 3-8 ετών, αν και δυστυχώς στην Ελλάδα σπάνια δίνουμε στους εικονογράφους τα εύσημα και τις απολαβές που τους αξίζουν. Φανταστείτε πώς θα ήταν τα εικονογραφημένα βιβλία χωρίς την εικονογράφηση. Θα ήταν απλά… άλλα βιβλία. Η εικονογράφηση είναι μια παράλληλη αφήγηση που συμπληρώνει τη λεκτική, δίνει πληροφορίες και είναι εξίσου σημαντική για την ιστορία, όσο οι λέξεις.

Στα βιβλία σας, που απευθύνονται σε παιδιά 4-8 ετών, δεν εξωραΐζετε καταστάσεις. Αντιθέτως, περιγράφετε με λεπτομέρειες μια κατάσταση με εξαιρετικά συγκινητικό, μπορώ να πω, τρόπο για τα παιδιά. Σπάνια έχω δει τόσο ρεαλιστική περιγραφή της πραγματικότητας σε αντίστοιχα βιβλία. Φοβηθήκατε ποτέ πώς θα τα αντιμετωπίσουν οι μικροί σας αναγνώστες διαβάζοντάς τα;

Πιστεύω ότι μπορείς να εξηγήσεις πολύπλοκες έννοιες σε ένα παιδί, αρκεί να του το πεις με απλά λόγια και με μια ιστορία που να το αφορά. Μου αρέσει οι ιστορίες μου να έχουν βάση την αλήθεια. Θεωρώ ότι η μαγεία είναι σημαντική, αλλά δεν μπορεί να είναι η λύση για όλα μας τα προβλήματα. Είμαστε κυρίαρχοι της μοίρας μας και οι ιστορίες μου θέλω να δίνουν εργαλεία στα παιδιά να αντιμετωπίσουν τις προκλήσεις που έρχονται και να ζήσουν μια πιο γεμάτη και ευτυχισμένη ζωή.

Κυρίως στα βιβλία σας αγγίζετε θέματα κοινωνικά και περιβαλλοντικά, και μάλιστα με έναν τρόπο ελκυστικό για τα παιδιά. Πού στοχεύετε μ’ αυτή τη μεθοδολογία;

Θέλω να γράφω για θέματα που θεωρώ σημαντικά και να δημιουργώ βιβλία που να δίνουν τη δυνατότητα σε γονείς και εκπαιδευτικούς να μιλήσουν για τα κρίσιμα θέματα της εποχής μας στα παιδιά. Αν και θεωρώ, για παράδειγμα, τα συναισθήματα σημαντικά, δεν θα με ενδιέφερε να γράψω ένα ακόμη βιβλίο για αυτό το θέμα. Πιστεύω ότι έχει καλυφθεί από πολλά καλά βιβλία μέχρι σήμερα. Παρ’ όλα αυτά, το συναίσθημα υπάρχει σε όλα τα βιβλία μου, γιατί δεν γράφω με κάποια μεθοδολογία στο μυαλό μου, αλλά με ενσυναίσθηση.

Είναι πιο εύκολο να ορίσεις τι κάνει ένα βιβλίο «κακό» από το τι κάνει ένα βιβλίο «καλό».

Έχω την εντύπωση ότι στόχος σας είναι να καλλιεργήσετε τη δυνατότητα που έχει ο καθένας μέσα του να βοηθήσει για να γίνει αυτός ο κόσμος καλύτερος. Θέλετε μέσα από τα βιβλία σας να διαμορφώσετε δίκαιους πολίτες;

Κάθε βιβλίο μου έχει έναν στόχο. Η σειρά «Μελισσάκια στα Θρανία» (Εκδόσεις Διόπτρα) έχει ως κεντρική θεματολογία την αγωγή του πολίτη και τα ανθρώπινα δικαιώματα. Οι δυο τίτλοι που έχουν ήδη κυκλοφορήσει –το Δώσε Λύση στο Μελίσσι και Το Κάτι τι;–, φιλοδοξούν να διαμορφώσουν σκεπτόμενους πολίτες που να σέβονται τον εαυτό τους, τους άλλους και το περιβάλλον. Όμως τα υπόλοιπα βιβλία μου έχουν διαφορετικούς στόχους, όπως για παράδειγμα τα «Παραμύθια… αλλιώς» ¬¬ακονίζουν την κριτική σκέψη των παιδιών και κάθε βιβλίο της σειράς έχει άλλη θεματολογία ή Η Στιγμούλα είναι δυνατή μιλάει για το νερό. Αν μπορέσει κάθε γενιά με κάποιον τρόπο να βελτιώσει την επόμενη, ώστε τα παιδιά της να είναι πιο ανοιχτόμυαλα, πιο σκεπτόμενα, πιο ισορροπημένα και τελικά πιο ευτυχισμένα, ο κόσμος μας θα βελτιώνεται συνεχώς. Οι άνθρωποι είμαστε ένα διαρκές «work in progress» και αυτό μας έχει εξελίξει ως είδος.

Πώς θα χαρακτηρίζατε τα βιβλία σας; Είναι εκπαιδευτικά, είναι λογοτεχνικά ή είναι λογοτεχνήματα με εκπαιδευτικούς στόχους;

Θα έλεγα λογοτεχνικά με εκπαιδευτικούς στόχους.

Σε αυτή τη ζοφερή ατμόσφαιρα που ζούμε, το διάβασμα για μικρούς και μεγάλους είναι ένας τρόπος για να ξεφύγει κανείς από την πραγματικότητα;

Το μυαλό μας έχει υπάρξει υπερδύναμη της ανθρωπότητας για χιλιετίες. Με αυτή την υπερδύναμη που έχουμε και ένα καλό βιβλίο, μπορούμε να ταξιδέψουμε σε χώρες μακρινές ή άλλους πλανήτες, να ζήσουμε περιπέτειες και να πάρουμε ρόλους χωρίς να κουνηθούμε καν από τη θέση μας. Αγαπώ τα βιβλία και διαβάζω πολύ. Τα θεωρώ ξεκούραση και, σε εποχές μεγάλες πίεσης, έχουν υπάρξει καταφύγιο για μένα.

Οι σύγχρονες «σειρήνες» των παιδιών είναι η τηλεόραση, ίσως κι ο υπολογιστής, όπου μερικές φορές αφιερώνουν περισσότερο χρόνο απ’ όσο στην ανάγνωση ενός βιβλίου. Οι γονείς πώς πρέπει να παρεμβαίνουν κατά τη γνώμη σας σε αυτές τις περιπτώσεις;

Νομίζω ότι το κλειδί σε αυτό το θέμα είναι το μέτρο. Όλα χρειάζονται, αλλά με μέτρο. Δεν μπορείς να αποκλείσεις ένα παιδί αυτής της γενιάς από την τεχνολογία. Είναι σαν να απαγορεύεις σε ένα παιδί της δικής μας γενιάς να πάει να παίξει με τους φίλους του στην πλατεία. Οι απαγορεύσεις γεννούν επιθυμίες. Όπως αντίστοιχα δεν μπορείς να τους επιβάλεις να διαβάζουν βιβλία. Αυτό που μπορείς να κάνεις είναι να διαβάζεις εσύ και να τα οδηγείς με το παράδειγμά σου. Να αφιερώνεις ως οικογένεια χρόνο για διάβασμα ως διασκέδαση. Δυστυχώς εδώ το μεγάλο πρόβλημα δεν είναι τόσο τα ηλεκτρονικά, όσο το εκπαιδευτικό μας σύστημα στο Γυμνάσιο και Λύκειο, που μαθαίνει τα παιδιά να μισούν τα βιβλία και το διάβασμα. Τα ωθούμε να τα θεωρούν αγγαρεία και «δουλειά». «Καίγονται» τόσο πολύ, που κάποια από αυτά δεν το ξεπερνούν ποτέ.

Ποια κριτήρια πρέπει να έχουν οι γονείς στην επιλογή των βιβλίων;

Υπάρχουν βιβλία για κάθε γούστο. Δυστυχώς, όμως, μόνο επειδή ένα βιβλίο έχει το λογότυπο κάποιου περισσότερο ή λιγότερο γνωστού εκδοτικού οίκου, δεν πάει να πει ότι είναι και καλό. Θα πρέπει ο γονιός θα ενημερώνεται από καλά site, περιοδικά, blog για βιβλιόφιλους ή γονείς, να ρωτάει τα καλά βιβλιοπωλεία, να βλέπει κριτικές και τελικά να διαβάζει ο ίδιος πρώτα το βιβλίο. Η πληροφορία βρίσκεται εκεί έξω και θα πρέπει να αφιερώσουμε λίγο χρόνο για να βρούμε αυτό που μας ταιριάζει. Μπορεί απλά αυτό που γράφει ένα βιβλίο να μην ανταποκρίνεται στο δικό μας σύστημα αξιών ή τη δική μας αισθητική. Καλό θα είναι οι επιλογές μας, όταν έχει να κάνει με τα παιδιά μας, να είναι όσο το δυνατόν πιο ενημερωμένες. Φυσικά, όσο μεγαλώνουν τα παιδιά μας είναι σημαντικό να συμμετέχουν στην επιλογή των βιβλίων που θέλουν να διαβάσουν (χωρίς τη δική μας κριτική), ώστε να το κάνουν με περισσότερο ενθουσιασμό. Ας τα αφήσουμε να διαβάσουν αυτά που θέλουν και σιγά σιγά η έμφυτη περιέργειά τους θα τα οδηγήσει και σε άλλα βιβλία. Η ουσία είναι να αγαπήσουν το διάβασμα.

Η διαμόρφωση ενός σωστού, επιλεκτικού, με κριτική σκέψη αναγνώστη ξεκινά από πολύ νωρίς. Πώς πρέπει εμείς να την καλλιεργήσουμε σωστά;

Τα βιβλία από μόνα τους διαμορφώνουν τη σκέψη μας. Το μόνο που έχουμε να κάνουμε ως γονείς είναι να φέρνουμε τα παιδιά μας σε επαφή με όσο περισσότερα βιβλία και να κάνουμε περισσότερες ερωτήσεις από το να δίνουμε έτοιμες απαντήσεις. Τα βιβλία είναι διασκέδαση και ένα βιβλίο είναι η έναρξη για πολλά, όπως μια συζήτηση, ένα παιχνίδι, μια ζωγραφιά.

 Μου αρέσει οι ιστορίες μου να έχουν βάση την αλήθεια.

Τι συμβουλές θα δίνατε σε κάποιον που θα ήθελε να κάνει τα πρώτα του βήματα στη συγγραφή παιδικού βιβλίου;

Να ξεκινήσει να γράφει, να ακούει, να βελτιώνεται συνεχώς και να μην αφήσει κανέναν να του πει τι μπορεί και τι δεν μπορεί να κάνει. Το παιδικό βιβλίο όμως δεν είναι κάτι απλό. Πολλοί πιστεύουν ότι επειδή ως κείμενο δεν ξεπερνάει μερικές σελίδες, είναι κάτι που μπορεί να γίνει ακούραστα. Αυτό δεν ισχύει. Έχει ευθύνη και κάθε λέξη μετράει.

Τα βιβλία σας έχουν συνήθως ελπιδοφόρο τέλος. Το μέλλον της Ελλάδας εν μέσω κοινωνικοοικονομικής κρίσης πιστεύετε ότι είναι ελπιδοφόρο;

Γράφω παιδικά βιβλία, ζω στον κόσμο των παιδιών, οπότε είμαι από τη φύση μου αισιόδοξη. Επιλέγω να ζω με την πεποίθηση ότι, παρά τις δυσκολίες, τελικά η ιστορία μας θα έχει καλό τέλος.

Κατά τη γνώμη σας, επιτρέπεται στους γονείς να εκφράζουν τη στενοχώρια τους στα παιδιά τους; Ή οφείλουν να τα προστατεύουν;

Αν και δεν είμαι ψυχολόγος, θα απαντήσω ως γονιός. Είμαι οπαδός της αλήθειας στη ζωή μου. Δε λέω ψέματα γενικά και ειδικά στην κόρη μου, αλλά προσέχω και πώς θα της πω κάποιες αλήθειες. Δε χρειάζεται πανικός και θέλω να της δίνω πάντα το παράδειγμα. Αυτό σημαίνει ότι θέλω να της μάθω να είναι μαχήτρια, να καταλάβει ότι ακόμα και η στεναχώρια είναι μέρος της ζωής και έχουμε δικαίωμα καμιά φορά να μας παίρνει από κάτω. Αλλά όσο χαμηλά και αν πέσεις, αργά ή γρήγορα σηκώνεσαι, πετάς από πάνω σου τα περιττά και ξαναπροσπαθείς.

Πώς βλέπετε τα πράγματα στις µέρες µας σε σχέση με το βιβλίο; Ποιο θεωρείτε ότι είναι το µεγαλύτερο πρόβληµα της ελληνικής κοινωνίας σε αυτή τη συγκυρία;

Δέκα χρόνια κρίσης έχουν δυστυχώς πιέσει οικονομικά πολλές οικογένειες. Πιστεύω ότι το μεγαλύτερο πρόβλημά μας είναι να πείσουμε τα παιδιά μας, αλλά και τον εαυτό μας, ότι αξίζουμε κάτι καλύτερο, ότι κανείς άλλος δεν φταίει για όλα όσα έχουν γίνει και ο μόνος τρόπος να πάμε μπροστά είναι να χρησιμοποιούμε την κρίση μας, να επιβραβεύουμε την αριστεία και να τείνουμε χέρι βοηθείας στους ανθρώπους που έχουν πραγματική ανάγκη. Δεν υπάρχουν μαγικές λύσεις και δεν πρέπει να περιμένουμε από κανέναν άλλον. Αν μάθουμε να σεβόμαστε τους νόμους, την κοινωνία μέσα στην οποία ζούμε, τον διπλανό μας και το περιβάλλον, τελικά θα υπάρξει ελπίδα και γι’ αυτή τη χώρα. Η καραντίνα ήταν ένα πολύ ισχυρό παράδειγμα για το πόσα μπορούμε να καταφέρουμε μαζί. Είχαμε τόσα χρόνια μάθει να ζούμε ο καθένας για την πάρτη του, γιατί κακά τα ψέματα, δεν είχαμε κανέναν να μας προστατεύει και έπρεπε να επιβιώσουμε. Μας ήταν πολύ δύσκολο να βάλουμε το συλλογικό καλό μπροστά, όμως είδαμε ότι όταν το κάναμε, βγήκαμε όλοι κερδισμένοι.

Εκτός της συγγραφής, αρθρογραφείτε σε site, ασχολείστε και πραγματοποιείτε όμορφες δράσεις με πρωταγωνιστές τα παιδιά και τους εκπαιδευτικούς. Μιλήστε μας λίγο για τις δραστηριότητές σας. Από πού αντλείτε δύναμη;

Από τα παιδιά, τους γονείς και τους δασκάλους, που μου γράφουν καθημερινά. Παίρνω τόση αγάπη καθημερινά μέσω των social media και ειδικά της κλειστής μου ομάδας στο Facebook, που μου δίνει δύναμη να συνεχίσω να δημιουργώ και να προσφέρω με όποιον τρόπο μπορώ.

Και μια τελευταία ερώτηση… Η Μαρίνα Γιώτη βρίσκεται μέσα στα βιβλία της; (χαμόγελο)

Φυσικά! Κάθε συγγραφέας αφήνει ένα κομμάτι της ψυχής του σε κάθε βιβλίο. Οι πιο όμορφες ιστορίες αντλούν τη δύναμή τους από τις δικές μας αλήθειες, αλλιώς δεν πείθουν. Ειδικά το Μια καρδιά, που ξεκίνησε από ένα γράμμα που έγραψα στην κόρη μου όταν ήταν δυο χρονών και έχει αγαπηθεί από χιλιάδες αναγνώστες σε τρεις γλώσσες, είναι όλο Μαρίνα.

Πηγή: www.diastixo.gr

FacebooktwitterredditpinterestlinkedinmailFacebooktwitterredditpinterestlinkedinmail