Μια λεπτομερής κριτική που θα σας βοηθήσει να καταλάβετε πολλά για το βιβλίο «Το Κάτι τι;» και πως μπορείτε να το χρησιμοποιήσετε για να μιλήσετε στο παιδί σας από την εξαιρετική Konstantina Doudoumi: ΕΔΩ

«Τι συμβαίνει στην κυψέλη;»:Πώς να μιλήσετε στα παιδιά σας για τον φόβο σε καθετί άγνωστο

Τα παιδιά προσχολικής ηλικίας αναπτύσσουν συχνά φόβους που συνδέονται με καταστάσεις ή ερεθίσματα που τους δημιουργούν άγχος, όπως το σκοτάδι και  οι απότομοι ήχοι μέχρι και τα ζώα. Όποιοι κι αν είναι οι φόβοι τους, στη βάση όλων υπάρχει ένα κοινό στοιχείο, η ανασφάλεια. Γνωρίζοντας, λοιπόν, αυτό το στοιχείο,  οφείλουμε ως γονείς να τα βοηθήσουμε αφενός να τους διαχειριστούν και αφετέρου να τους ξεπεράσουν.

Τι φοβάται το παιδί σου;

Η 5χρονη κόρη μου είναι ένα παιδί που δυσκολεύεται να εμπιστευτεί εύκολα τους άλλους και γενικά αντιμετωπίζει με καχυποψία και σκεπτικισμό κάθε νέα κατάσταση. Η περίοδος της καραντίνας ήταν καταλυτική ώστε η «αδυναμία» της να γίνει ακόμα πιο εμφανής καθώς διαρκώς με ρωτούσε τι θα γίνει και πότε θα ξεμπερδέψουμε επιτέλους με τον κορωνοϊό.

Όσο κι αν προσπαθήσαμε με τον μπαμπά της να την καθησυχάσουμε και να της δείξουμε πως πρέπει να εμπιστευόμαστε τους ειδικούς και να ακολουθούμε κατα γράμμα τις οδηγίες τους εντούτοις εκείνη έδειχνε ιδιαιτέρως αγχωμένη και ήθελε να επιστρέψουμε το συντομότερο δυνατόν στην προ κορωνοϊού καθημερινότητά μας.

Σίγουρα αντίστοιχες ανησυχίες εμφάνισαν φυσιολογικά όλα τα πιτσιρίκια όμως η κόρη μου το «έφερε βαρέως» και ήθελε διαρκώς να την ενημερώνουμε για το αν κινδυνεύουμε από τον άγνωστο μέχρι σήμερα εχθρό, τον κορωνοϊό. Η ψυχολογία της εξομαλύνθηκε με το πέρασμα της καραντίνας όμως ακόμα και σήμερα φοβάται μήπως αυτό το «τερατάκι» που απειλεί την υγεία μας, επιστρέψει.

Τι κοινό έχουν οι μέλισσες με τους ανθρώπους; Το παραμύθι «Το Κάτι τι;» έχει την απάντηση

Πιστεύοντας ακράδαντα ότι τα παραμύθια είναι ο καλύτερος τρόπος για να μιλήσουμε στα παιδιά για δύσκολα ζητήματα, μετά από μια σύντομη αναζήτηση του κοντινό βιβλιοπωλείο ανακάλυψα το ολοκαίνουργιο παραμύθι «Το Κάτι τι;» της συγγραφέως Μαρίνας Γιώτη που κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Διόπτρα. Πριν βιαστείτε να με ρωτήσετε πώς το παραμύθι αυτό συνδέεται με τον φόβο της κόρης μου, να σας πω ότι ένα από τα ζητήματα που πραγματεύεται είναι πώς θα πρέπει να αντιμετωπίζουμε τον φόβο σε καθετί άγνωστο.

Πρόκειται για μια εξαιρετική ιστορία που μεταφέρει τον λιλιπούτειο αναγνώστη στον άγνωστο αλλά και συνάμα τόσο διδακτικό για όλους μας κόσμο των μελισσών που παρουσιάζει πολλά κοινά σημεία με την δική μας κοινωνία.

Στις σελίδες του δεύτερου βιβλίου της σειράς «Μελισσάκια στα Θρανία» ξεδιπλώνεται στα μάτια των παιδιών, ο θαυμαστός κόσμος των μελισσών που στηρίζεται σε μια σειρά από αξίες όπως αυτή της συνεργασίας, της εργατικότητας, της αυτοθυσίας, και του σεβασμού, της οργάνωσης και του επιμερισμού της εργασίας.

Όλα ξεκινούν μια μέρα του χειμώνα που τα αποθέματα στην Κυψέλη αρχίζουν να στερεύουν και τα κρύο είναι ιδιαιτέρως τσουχτερό. Τα Μελισσάκια αν και είχαν κάνει προμήθειες, αντιμετωπίζουν πρόβλημα λόγω του κρύου. Η κατάσταση περιπλέκεται όταν ξαφνικά εμφανίζεται μυστηριωδώς ένα γιγάντιο Κάτι που τους αφήνει ένα παράξενο ζυμάρι μέσα στην Κυψέλη. Η εμφάνιση του Κάτι σηματοδότησε έναν άνευ προηγουμένο αναβρασμό. Τι είναι επιτέλους αυτό το Κάτι; Ποιος είναι ο σκοπός της επίσκεψής του; Κινδυνεύουν από αυτό; Τα Μελισσάκια προσπαθούν να εξηγήσουν τι κρύβεται πίσω από αυτό το Κάτι αλλά όπως ακριβώς συμβαίνει και με τους ανθρώπους, οι γνώμες διίστανται και μοιραία τα Μελισσάκια χωρίζονται σε στρατόπεδα καθένα από τα οποία έχει τη δική του εκδοχή για την προέλευση και τις προθέσεις του Κάτι.

Νικώντας το φόβο για το άγνωστο

Από τη μια στιγμή στην άλλη, οι μέλισσες παύουν να δρουν σε μια ομάδα και πλέον το κάθε στρατόπεδο ζει και κινείται σύμφωνα με τα όσα πιστεύει. Οι προκαταλήψεις, οι φοβίες και οι εμμονές του καθενός έρχονται στην επιφάνεια και η επικοινωνία μεταξύ τους γίνεται ανέφικτη καθώς κανείς δεν υποχωρεί και δεν ακούει τη γνώμη των υπολοίπων. Κοινή συνισταμένη όλων των αντιδράσεων ήταν ο φόβος για το άγνωστο που αυτόματα προκαλεί μια σειρά από αρνητικές σκέψεις. Ποιος είναι ο λόγος που θέλησε το άγνωστο Κάτι να τους βοηθήσει χωρίς μάλιστα να του το ζητήσουν;

Ο Φώντας ο Φρουρός, ο Φρίξος ο Κηφήνας και η Ράνια η Παραμάνα προσπαθούν να επιβάλλουν τα αντικρουόμενα πιστεύω τους και η συνεργασία μεταξύ τους φαντάζει όνειρο απατηλό.  Σε εκείνη ακριβώς την κρίσιμη καμπή που ο πανικός έχει απλωθεί σε όλη την Μελισσούπολη, παρεμβαίνει η φωνή της Λογικής της Μελίνας που τους ζητά να βάλουν για λίγο στην άκρη τις απόψεις τους και τα υποθέτικα σενάρια που μόνη της κάθε ομάδα έχει φτιάξει στο μυαλό της για να δικαιολογήσει την έλευση του άγνωστου Κάτι και να εξετάσουν τα πραγματικά δεδομένα που έχουν. Η Μελίνα τους έδωσε το έναυσμα για να δουν την κατάσταση με μια ματιά πιο ξεκάθαρη και να τολμήσουν όλοι μαζί να δοκιμάσουν τι είναι τελικά αυτό το ζυμάρι που τους άφησε. Δεν θα σας αποκαλύψω το τέλος, (που ήταν ευτυχές),  όμως μπορώ να σας πω με σιγουριά ότι το παραμύθι αυτό ήταν η ιδανική αφορμή για να εξηγήσω στην μικρή μου ότι κάθε νέα κατάσταση και κάθε αλλαγή δεν είναι απαραίτητα πάντα απειλητική και καταστροφική για εμάς.

Σίγουρα, ο κορωνοϊός που την στρέσαρε και την φόβισε ήταν μια ξεχωριστή περίπτωση, όμως σε γενικές γραμμές θέλησα να της εξηγήσω ότι δεν μπορούμε να ζούμε στη σκιά των φόβων μας. Ο φόβος περιορίζει τις δυνατότητές μας, μας αναγκάζει να βάλουμε πολύ χαμηλά τον πήχη και να μείνουμε κλεισμένοι στο καβούκι μας, στερώντας μας πολλές καθημερινές στιγμές ευτυχίας.

Το μάθημα ζωής που έδωσαν οι μέλισσες στην κόρη μου

Το παραμύθι της Μαρίνας Γιώτη μου έδωσε τα λόγια και τις σκέψεις να κάνω μια θαυμάσια κουβέντα με την μικρή και να της δώσω να καταλάβει ότι είναι σημαντικό όχι όχι να μη φοβάται αλλά να αντιμετωπίζει με θάρρος τις φοβίες της και να κάνει αυτό που πρέπει να κάνει παρά τον φόβο που νιώθει. Αφού τα κατάφεραν οι μέλισσες γιατί όχι και η 5χρονη κόρη μου;

Εκτός από το φόβο για το άγνωστο, μιλήσαμε και για τις άλλες αξίες που παρουσιάζονται στο πλαίσιο της αφήγησης με πιο σπουδαία κατ΄εμέ το σεβασμό στην άποψη του άλλου. Ο σεβασμός είναι μια πολύ αφηρημένη έννοια, που συχνά δυσκολευόμαστε να την εξηγήσουμε στα παιδιά. Επειδή περιλαμβάνει την ευγένεια, την ενσυναίσθηση και την κατανόηση, είναι σημαντικό να αρχίσουμε να μιλάμε στα παιδιά για τη σημασία του σεβασμού από νωρίς. Τα όσα συνέβησαν στην Μελισσούπολη δείχνουν στο παιδί ότι πάντα πρέπει να ακούει την γνώμη των άλλων ακόμα και αν αυτή είναι ακριβώς αντίθετη από τη δική του. Πρέπει να την ακούσει αλλά είναι στο χέρι του αν θα την συμμεριστεί και θα την υιοθετήσει.

Ένα υπέροχο παραμύθι που αξίζει να υπάρχει στην παιδική βιβλιοθήκη

Πέρα από την εμπνευσμένη ιστορία, εντυπωσιάστηκα και από την εικονογράφηση που παραπέμπει σε σκηνές animation. Μιας και η πλοκή εξελίσσεται εντός μιας Κυψέλης, κινείται σε κίτρινες, πορτοκαλί και μαύρες αποχρώσεις που αιχμαλωτίζουν την ματιά του αναγνώστη σε όποια σελίδα και αν σταθεί.

Το «Κάτι τι;» θα μπορούσε κάλλιστα να χαρακτηριστεί και ως εγκυκλοπαίδεια των μελισσών καθώς περιέχει όλες τις πληροφορίες για τον μικρόκοσμο αυτού του μοναδικού εντόμου που ζει σε ζει σε πολυάριθμες, καλά οργανωμένες κοινωνίες, τα μελίσσια.Κάθε κοινωνία μελισσών αποτελείται από μία βασίλισσα, μερικές εκατοντάδες κηφήνες και χιλιάδες εργάτριες.

Φτάνοντας στο τέλος του παραμυθιού και διαβάζοντας όλα τα στοιχεία για τις μέλισσες, το παιδί θα αντιληφθεί πόσο δίκιο είχε ο Αϊνστάιν λέγοντας ότι «αν κάποτε οι μέλισσες εκλείψουν, το ανθρώπινο είδος δεν θα αργήσει να τις ακολουθήσει». Και αυτό γιατί η συμβολή των μελισσών δεν περιορίζεται μόνο στα ωφέλιμα προϊόντα που παράγουν αλλά και στην ισορροπία της βιοποικιλότητας που επιτυγχάνεται μέσω της επικονίασης των φυτών.